Ελληνικό σινεμά στο Χόλιγουντ

Κάθε χρόνο, από το 2007 και μετά, αρχές Ιουνίου καταφτάνουν στις ελληνικές εφημερίδες e-mail από το Los Angeles Greek Film Festival. Στην αρχή, μας άρεσε να χαζεύουμε τις διασημότητες με ελληνικές ρίζες, την Τζένιφερ Ανιστον, ας πούμε. Τον Σιντ Γκάνις, πρόεδρο από το 2005 μέχρι το 2009 της Academy of Motion Pictures, Arts and Sciences, που δίνει τα Οσκαρ. Την Ολυμπία Δουκάκη. Τον Αλεξάντερ Πέιν. Την εξ αγχιστείας συγγένισσά μας Τζίνα Ρόουλαντς. Δεν μας χάλαγε ούτε καν η Νία Βαρντάλος.

Θεωρούσαμε, πάντως, ότι ένα ελληνικό φεστιβάλ στο Χόλιγουντ, κι ας φιλοξενούσε καλές, νέες ταινίες, δεν είχε και πολύ νόημα. Σαν να αφορούσε αποκλειστικά την ομογένεια, που είναι και συντηρητική κινηματογραφικά. Η Ερση Δάνου, όμως, η σκηνοθέτρια («Μια θάλασσα μακριά»), που το ίδρυσε μαζί με την παραγωγό Αγγελική Γιαννακοπούλου, μας διαψεύδει κατηγορηματικά. Το ίδιο και η πορεία του φεστιβάλ αυτά τα πέντε χρόνια.

«Σόκαρε ο Κυνόδοντας»

«Δεν μπορώ να σας πω πολλά, συγκεκριμένα και εντυπωσιακά κέρδη», λέει, «ότι βρήκαν χάρη σε μας διανομή ταινίες μας στις ΗΠΑ. Αλλά υπάρχει πια ελληνική κινηματογραφική παρουσία στο Λος Αντζελες. Και όχι μόνο. Το φεστιβάλ μας ξαναζωντάνεψε κάποια παλιά έργα -σε Νέα Υόρκη, Σικάγο, Μόντρεαλ. Ξαφνικά ανακαλύφτηκε το ελληνικό σινεμά. Κατ' αρχήν από την ομογένεια, που είναι η βάση μας. Αλλά και πέρα από αυτήν, από τους Αμερικανούς σινεφίλ. Πέρυσι είχαμε ουρά Αμερικανών για τον "Κυνόδοντα". Είχε, βέβαια, ήδη ένα όνομα χάρη στο βραβείο στις Κάνες και είχε πάει σε αρκετά φεστιβάλ στην Αμερική. Τέτοιες ταινίες, μοντέρνες και τολμηρές, θέλουν οι Αμερικανοί σινεφίλ. Αντίθετα, ο "Κυνόδοντας" σόκαρε λίγο την ομογένεια».

Η προώθηση των ελληνικών ταινιών στις ΗΠΑ δεν είναι καθόλου εύκολη υπόθεση. «Ακόμα και οι διανομές είναι συνήθως πολύ μικρές (art house), σε μερικές αίθουσες σε Λος Αντζελες και Ν. Υόρκη», επισημαίνει η Ερση Δάνου. «Αλλά το όφελος από το φεστιβάλ δεν είναι οικονομικό. Είναι να φανεί ο ελληνικός κινηματογράφος στο Χόλιγουντ, που δεν είναι μόνο τα στούντιο, αλλά και οι ανεξάρτητες ταινίες. Να αλλάξει ο ορίζοντας των σκηνοθετών, να μη σκέφτονται μόνο Ευρώπη και Γαλλία, αλλά και πιο πέρα».

«Κυνόδοντες» δεν βγαίνουν κάθε χρόνο. Η εμπειρία, όμως, του Los Angeles Greek Film Festival από την πορεία του Λάνθιμου είναι σπουδαία παρακαταθήκη. Η Ερση Δάνου είναι περήφανη που η ομάδα του φεστιβάλ συντόνισε την εκστρατεία για την υποψηφιότητα στα Οσκαρ.

«Στην αρχή ούτε ο Αμερικανός διανομέας της, η Kino International, δεν πίστευε ιδιαίτερα στην ταινία. Τη δείξαμε, όμως, στο φεστιβάλ και άρεσε, βγήκε και σ' ένα τοπικό art house cinema και πήγε πολύ καλά. Οταν το υπουργείο Πολιτισμού την πρότεινε για τα Οσκαρ, ζητήσαμε από το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου κάποια χρήματα, τα ελάχιστα δυνατά, για να αρχίσουμε μια καμπάνια». Να μην τα πολυλογούμε, διαφημίσεις σε μεγάλα έντυπα (Variety, Hollywood Reporter), προβολές για τα μέλη της Ακαδημίας, ακόμα και μια δεξίωση στο σπίτι της προξένου μας στο Λος Αντζελες Ελισσάβετ Φωτιάδου («καταπληκτική γυναίκα, μας έχει πολύ στηρίξει»), όλα έπαιξαν το μικρό τους ρόλο δίπλα στην τρομερή φόρα του «Κυνόδοντα».

Αλλά δεν είναι μόνο τα Οσκαρ. Φέτος το Φεστιβάλ του Λος Αντζελες έχει αποφασίσει να προωθήσει στις ΗΠΑ τον «Μαχαιροβγάλτη» του Γιάννη Οικονομίδη, το «Γάλα» του Γιώργου Σιούγα και το «Attenberg» της Αθήνας Ραχήλ Τσαγγάρη. Οι δύο πρώτες προβλήθηκαν στην 5η διοργάνωση (9-12 Ιουνίου).

«Ο "Μαχαιροβγάλτης", που είναι πολύ ελληνική ταινία, άρεσε ιδιαίτερα στην κριτική μας επιτροπή», λέει η Ερση Δάνου. «Με την προβολή της στο φεστιβάλ έθεσε επίσημα υποψηφιότητα για τις "Χρυσές Σφαίρες". Δεν ξέρω αν θα φτάσει, αλλά ήδη δημιουργείται ένα ρεύμα. Το "Γάλα" από την άλλη έκανε σε μας την παγκόσμια πρεμιέρα του. Αρεσε και συγκίνησε».

Η ελληνική κοινότητα

Μόνο το «Attenberg» τους ξέφυγε, μια ταινία με μεγάλη δυναμική, μετά το βραβείο πέρυσι στη Βενετία και την εξαιρετική δημοσιότητα που πήρε τον Μάρτιο στο φεστιβάλ New Directors/New Films στη Νέα Υόρκη. «Η Τσαγγάρη έχει ήδη διανομέα στις ΗΠΑ, τη Strand Releasing, που θέλει να βγάλει την ταινία πιο κοντά στο award season (Σεπτέμβριο με Δεκέμβριο), μακάρι και στο φεστιβάλ του American Film Institute, τον Νοέμβριο», εξηγεί η Δάνου. «Αν την προτείνει και το υπουργείο Πολιτισμού για τα Οσκαρ, θα κάνουμε ό,τι μπορούμε για να συντονίσουμε την καμπάνια, όπως και στον "Κυνόδοντα"».

Πώς τα βγάζει οικονομικά πέρα το φεστιβάλ; Να 'ναι καλά ο Μέγας Χορηγός του, δηλαδή το Ιδρυμα Λάτση και η εταιρεία «1821 pictures» (των Πάρη Κασιδόκωστα και Τέρι Ντούγκας). Γιατί από το ελληνικό κράτος μόνο η ΕΡΤ βοηθάει και κάτι λίγο το ΥΠΕΞ. Το υπουργείο Πολιτισμού μια χρονιά έδωσε 20.000 ευρώ, αλλά με την κρίση πάνε κι αυτά. Οσο για την ελληνική κοινότητα του Λ.Α., που είναι μικρή αλλά δυναμική, «δίνει κάποια χρήματα, αλλά όχι όσα θα θέλαμε», λέει η Ερση Δάνου. «Τουλάχιστον, όμως, τα μεγάλα της κεφάλια, όπως ο Τζιμ Γιαννόπουλος της Fox και ο Κάρι Ανθόλις της ΗΒΟ, μας βοηθάνε συναντώντας τους Ελληνες σκηνοθέτες και παραγωγούς, που έρχονται στο φεστιβάλ».

Της ΒΕΝΑΣ ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΥ

από την "Ελευθεροτυπία"